Dobry Lekarz

• Kurza ślepota
• Nadmierne rogowacenie nabłonków
• Nadmierne rogowacenie naskórka
• Osłabienie odporności
• Owrzodzenie rogówki
• Wysychanie rogówki
• Zaburzenia ciąży
• Zaburzenia płodności
• Zaćma
• Zahamowany wzrost
• Zapalenie gruczołu mlekowego
• Zły nastrój

Szukaj chorób wg objawów: Objawy choroby

W żywieniu zasadniczą rolę odgrywa rodzaj i ilość białek, tłuszczów i węglowodanów, nie mniej ważne są witaminy i sole mineralne oraz wzajemny stosunek ilościowy składników pokarmowych.
Witaminy to związki organiczne, potrzebne dla przebiegu szeregu procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Biorą także udział w przemianie tłuszczy i węglowodanów w energię i są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wielu enzymów jednak same w sobie nie są natomiast źródłem energii i materiałem budulcowym.
Na działanie enzymów wpływają na zasadzie przenoszenia elektronów, atomów lub grup chemicznych podczas reakcji biochemicznych polegających na wymianie tych elementów podczas syntezy lub aktywacji enzymów.
Odgrywają także ważną rolę w procesach odnowy uszkodzonych tkanek, tworzeniu hormonów, przeciwciał, krwinek oraz budowie materiału genetycznego.
Na stopień wchłanialności i przyswajalności witamin wpływa forma chemiczna w jakiej witamina występuje w żywności. Wzrost ilości spożywanej witaminy sprawia, że wykorzystanie ich jest mniej efektywne ponieważ zmniejsza ich wchłanialność w organizmie. Sam skład pożywienia także wpływa na wykorzystanie witamin. Duża zawartość błonnika w diecie znacznie obniża biodostępność witaminy A.
Działanie witamin mogą hamować tzw. antywitaminy, które są związkami chemicznymi podobnymi do witamin pod względem składu i budowy. Mogą one wchodzić w połączenia za pośrednictwem których witaminy spełniają swoją rolę w organizmie i blokować możliwość prawidłowego funkcjonowania witamin. Są więc inhibitorami witamin.

Witaminy dzieli się na dwie grupy: rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach. Do witamin rozpuszczalnych w wodzie należą: kompleks witamin B, witamina PP, witamina H, witamina C i kwas foliowy. Z kolei rozpuszczalne w tłuszczach są witaminy: A, D, E i K.

Zdecydowana większość witamin nie może być syntetyzowana w organizmie człowieka, dlatego też muszą być dostarczane z pożywieniem.
Do witamin syntetyzowanych w organizmie należą między innymi: witamina D3, syntetyzowana pod wpływem światła w skórze, witaminy z grupy B i witamina K mogą być syntetyzowane wewnątrz organizmu przez mikroorganizmy bytujące w jelicie cienkim i grubym. Ilości jednak, w jakich witaminy te są syntetyzowane nie są zazwyczaj wystarczające a więc także muszą być dostarczane do organizmu z pożywieniem.

Aby zapobiegać niedoborom witaminowym można także spożywać prowitaminy. Są to substancje, które po spożyciu mogą być przez organizm człowieka przetwarzane na witaminy.

Niedostatek witamin w organizmie wywołuje tzw. choroby z niedoboru.
Całkowity brak w organizmie witaminy nosi nazwę awitaminozy. Jest to przyczyna wielu poważnych zaburzeń przemiany materii, z objawami, które są charakterystyczne dla danego rodzaju witaminy. Natomiast nadmiar witaminy w organizmie nosi nazwę hiperwitaminozy (hiper - nadmiar + witamina – życiodajna amina) i również wiążę się z pojawieniem się zespołów objawów chorobowych. Dotyczy zwłaszcza witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Hipowitaminozom sprzyja obecny styl życia sprawia, spożywamy pokarmy, które zawierają zmniejszoną zawartość witamin i minerałów lub jej całkowity brak z powodu przetwarzania produktów spożywczych. W owocach i warzywach na zawartość witamin wpływa również wiele innych czynników między innymi klimat, stopień dojrzałości i metody zbiorów, oraz przechowywanie.
Leki mogą także zaburzać gospodarkę witamin np. tabletki antykoncepcyjne, środki uspokajające czy przeciwbólowe. Zmieniają one stopień przyswajania i magazynowania witamin.

Witaminy to związki pochodzenia naturalnego, większość można otrzymać z surowców naturalnych i występują w formie kapsułki, tabletki, proszku lub roztworu. Źródłem witamin są także produkty spożywcze. Chociaż wiele witamin można zsyntetyzować w laboratorium, większość izoluje się z powszechnie dostępnych źródeł naturalnych. Witamina A pochodzi zwykle z rybiej wątroby.

Aby uzyskać jak najlepszy wynik suplementacji diety witaminami, warto ją stosować regularnie w ciągu dnia ponieważ organizm człowieka potrzebuje wiele energii do funkcjonowania. Najlepsze efekty przynosi suplementacja stosowana w porze obiadowej przy posiłku lub bezpośrednio po nim.

Zapotrzebowanie na witaminy jest różne w zależności od płci, wieku, stanu zdrowia, trybu życia, codziennych stresów i ograniczeń dietetycznych. Zmiana pracy, przebyte choroby, urazy fizyczne i emocjonalne wymagają odpowiedniej suplementacji określonych związków.
Witamina A czyli retinol jest jedną z najwcześniej odkrytych witamin. Jest to grupa związków chemicznych pod wspólną nazwą retinoidów spośród których najistotniejszą funkcję biologiczną pełni retinol. Prowitaminą A jest beta karoten.

Witamina ta wpływa na:
-prawidłowy stan i funkcjonowanie skóry,
-prawidłowy stan i funkcjonowanie włosów i paznokci,
-regulację wzrostu,
-rozwój tkanki nabłonkowej,
-wzrok (szczególnie nocą) poprzez udział w odbieraniu bodźców wzrokowych rejestrowanych przez siatkówkę oka,
-produkcję hormonów,
-prawidłowy rozwój organizmu poprzez regulowanie aktywności tkanki kostnej,
-prawidłowe funkcjonowanie kości i zębów,
-jest silnym przeciwutleniaczem, przez co ma działanie także przeciwnowotworowe.

Właściwości biologiczne czynne ma nie tylko witamina A lecz i karoten czyli roślinna forma witaminy A. Karoten występuje w komórkach roślinnych.
Szczególnie dużo witaminy A i karotenu znajduje się w kukurydzy i marchwi. Poza tym witamina A znajduje się w tranie, żółtku jaja, mleku i maśle.

Źródła:
-wątroba wołowa,
-wątroba wieprzowa,
-ryby morskie,
-węgorz,
-żółtko jaj,
-masło,
-oleje roślinne,
-szpinak,
-morele,
-sałata,
-jarmuż,
-dynia,
-groszek zielony,
-boćwina,
-szczaw,
-marchew,
-pomidor.

Objawy i następstwa niedoboru:
-zahamowany wzrost
-zły nastrój
-zaburzenia płodności
-zmniejszenie odporności
-kurza ślepota
-wysychanie rogówki
-zaćma
-owrzodzenie rogówki
-zaburzenia ciąży
-zaburzenia ze strony ciałka żółtego
-zapalenia gruczołu mlekowego
-nadmierne rogowacenie nabłonka oddechowego
-nadmierne rogowacenie błony śluzowej
-nadmierne rogowacenie naskórka
-tendencje do infekcji

Zalecana dawka witaminy A to 300-600 μg na dzień u dzieci, około 600-900 μg u dorosłych. W ciąży oraz w okresie karmienia zapotrzebowanie na witaminę A wzrasta.