Dobry Lekarz

Haluksy to schorzenie, ujawniające się jako wyniosłość umiejscowiona na paluchu po przyśrodkowej stronie stopy, dlatego deformacja znana jest również pod nazwą ,,paluch koślawy”.

Bolesna i zaczerwieniona wypukłość może powodować dyskomfort w trakcie poruszania się, tym samym utrudniając codzienne funkcjonowanie. Co więcej, ze względu na odchylenie palucha w stronę drugiego palca, zniekształceniu ulega cała oś stopy, co prowadzi do zaburzeń w rozkładzie nacisku, a także nadmiernego obciążania drugiej i trzeciej kości śródstopia na skutek zmiany sposobu chodzenia. Czym są haluksy i jakie są ich przyczyny, a co najistotniejsze: jak można z nimi walczyć? 

Kiedy robią się haluksy?

Haluksy uważa się za schorzenie wywołane przez wiele czynników. Poza noszeniem niewygodnego, zwężonego obuwia, do głównych przyczyn powstawania tego zwyrodnienia, zalicza się:

• osłabienie aparatu więzadłowego stopy;
• płaskostopie;
• zwiększone napięcie ścięgna Achillesa;
• niewłaściwie zbudowana pierwsza kość śródstopia;
• przeciążenia.
• niektóre choroby autoimmunologiczne.

Co zrobić, żeby pozbyć się haluksów?

Istnieją różne metody radzenia sobie z haluksami, od tych najprostszych, z których można korzystać w warunkach domowych, przez te wymagające zabiegów fizjoterapeutycznych, aż po operację. 

Metody zachowawcze można rozważyć, gdy zwyrodnienie nie jest bardzo zaawansowane. Ponieważ leczenie zachowawcze, nie wiąże się z żadnym ryzykiem dla pacjenta i daje zadowalające efekty, jest często wybierane przez pacjentów. Można podzielić je na:

• zabiegi fizjoterapeutyczne
• stosowanie produktów korygujących 

Do metod fizjoterapeutycznych zalicza się:

• terapię manualną- techniki stosowane przez fizjoterapeutę, mające na celu uaktywnienie stawu;
• fizykoterapię- zabieg z zastosowaniem jonoforezy lub fonoforezy;
• masaż haluksa;
• taping- czyli używanie taśm medycznych, po to, by skorygować koślawość w czasie chodu;
• kinezyterapię- regularnie wykonywane ćwiczenia, mają wzmocnić mięśnie i przywrócić właściwa ruchomość palucha. 

Produkty korygujące, to przede wszystkim:

• szyna- której zadanie polega na odciągnięciu palucha od pozostałych palców stopy. Szyna blokuje ruch w stawie śródstopno- paliczkowym, dlatego zaleca się by, była zakładana w nocy;
• aparat aktywny- odciąża staw śródstopno- paliczkowy i umożliwia ruch, redukując koślawość paluch i zapewniając efekt przeciwbólowy;
• klin międzypalcowy- chroni przed otarciami i uśmierza ból, umieszcza się go między paluchem a innymi palcami stopy. Niestety, klin międzypalcowych, nie koryguje kształtu dużego palca;
• wkładki ortopedyczne- stopy różnią się między sobą, dlatego też wkładki ortopedyczne powinny być dobierane przez profesjonalistę, indywidualnie do potrzeb pacjenta.

Domowe sposoby leczenia haluksów

W celu uśmierzenia dolegliwości związanych z haluksami, w warunkach domowych można:

• moczyć stopy w ciepłej wodzie przez 15 minut;
• stosować zimne okłady;
• zażywać środki przeciwbólowe;
• nakładać maści z niektórych roślin np.: żywokostu, kurkumy, czy korzenia imbiru;
• nacierać stopy olejkiem z liścia laurowego;
• smarować deformację mieszanką z jodyny;
• chodzić po domu na boso lub w wygodnych kapciach o szerokich czubkach.

Kiedy konieczna jest operacja? 

Na operację warto zdecydować się wtedy, kiedy nieinwazyjne sposoby leczenia zawodzą, a zmiany szybko postępują i powodują znaczny dyskomfort. W określeniu tego momentu pomoże wizyta u ortopedy, który na podstawie zebranego wywiadu i badań zakwalifikuje pacjenta do operacji.  

Operacje haluksów

Operacji haluksów dokonuje się, by przywrócić właściwą pozycję stawu, co umożliwia skorygowanie kąta zniekształcenia. Technikę zabiegu wybiera lekarz, wcześniej omawiając szczegóły zabiegu z pacjentem. Do procedur najczęściej przeprowadzanych w leczeniu haluksów, należą:

• artrodeza- polega na usunięciu uszkodzonych powierzchni stawowych i zespoleniu pozostałych powierzchni, za pomocą płytek, śrub i drutów;
• naprawa ścięgien i więzadeł w obszarze palucha- w trakcie zabiegu dokonuje się wydłużenia lub skrócenia tkanek przylegających do palucha;
• artroplastyka z resekcją- sprawdzająca się zwłaszcza u starszych pacjentów lub tych, którzy w przeszłości przebyli operację haluksów. Po ujęciu uszkodzonej części stawu należy poczekać na zabliźnienie się rany i powrót ruchomości;
• osteotomia- przywraca prawidłową pozycję kości w stawie
• egzostektomia- to technika stosowana u pacjentów bez skrzywienia palucha, ale z przerostem kości.

Jak przygotować się do operacji?

Przed przystąpieniem do zabiegu, pacjent musi wykonać kompletne badania, ponieważ samo znieczulenie stosowane podczas operacji jest obciążeniem dla zdrowia. Na efekty niepożądane podania znieczulenia, szczególnie narażeni są wszyscy ci, którzy cierpią na choroby przewle, dlatego to właśnie oni powinni być badani w szerokim zakresie.

Warunkiem koniecznym operacji jest wykonanie takich badań jak: morfologia, EKG, RTG klatki piersiowej, badanie moczu i RTG stopy. Niektórzy pacjenci muszą również na jakiś czas przed zabiegiem odstawić przyjmowane przez siebie leki.

Jak postępować po operacji?

Po operacji haluksa należy bezwzględnie przestrzegać wszystkich zaleceń lekarskich. Zdjęcie szwów następuje po około miesiącu od zabiegu i do tego czasu podczas kontaktu z wodą, stopa powinna być od niej izolowana (np. za pomocą wodoszczelnego materiału), tak aby nie dopuścić do infekcji. Pacjent wraca do pełnej sprawności zwykle w przeciągu 2 do 3 miesięcy po operacji. W czasie rekonwalescencji należy odciążać  stopę i utrzymywać ją w pozycji ułatwiającej gojenie i zrost kostny.

Więcej informacji w serwisie operacjestopy.pl