Dobry Lekarz

Jeśli zależy nam na zdrowiu prostaty, w pierwszej kolejności powinniśmy pomyśleć o profilaktyce. Od 45. r. ż. należy zgłaszać się do urologa na badanie profilaktyczne. Ponadto, mężczyźni, którzy mają obciążenia rodzinne w linii męskiej oraz żeńskiej, już po ukończeniu 40 lat powinni regularnie badać się w kierunku rozpoznania wczesnych postaci nowotworu prostaty. Sygnałem ostrzegawczym będzie każde zaburzenie w oddawaniu moczu. Jeśli zaobserwujemy taki objaw, powinniśmy niezwłocznie udać się do urologa, który wykona badanie prostaty.

Etapy badania

Badanie prostaty trwa tylko kilkanaście sekund i nie wskazuje się specjalnych zaleceń związanych z przygotowaniem do niego. Pacjent nie musi być na czczo i nie ma konieczności wykonywania wcześniejszych badań. W przypadku wykrycia nieprawidłowości dotyczących wielkości prostaty, prawdopodobnie lekarz zleci wykonanie badania PSA (Prostate Specific Antigen – antygen produkowany przez komórki nabłonka gruczołowego prostaty).

Podwyższenie poziomu PSA nie oznacza rozpoznania raka. Taka sytuacja zdarza się także w przypadku łagodnego powiększenia prostaty, stanu zapalnego czy zwykłego podrażnienia. Stwierdzenie podwyższonego poziomu PSA wymaga jednak dalszej diagnostyki w celu potwierdzenia lub wykluczenia nieprawidłowości.

Kolejnym etapem będzie zatem konsultacja urologiczna, czyli rozmowa lekarza z pacjentem, odpowiednia interpretacja wyniku PSA oraz badanie właściwe. Dzięki temu urolog może bezpośrednio ocenić wielkość prostaty, sprawdzić ewentualną bolesność, która często towarzyszy stanom zapalnym, a ponadto wyczuć ewentualne zmiany guzowate, będące sygnałem, że w narządzie może rozwijać się nowotwór. Ważne, aby pamiętać, że część nowotworów prostaty może przebiegać nawet wtedy, kiedy nie został odnotowany podwyższony poziom PSA, dlatego profilaktyka i regularne badania pozostają tak istotne. 

Kolejnym krokiem w postępowaniu będzie potwierdzenie bądź wykluczenie nowotworowego charakteru zaobserwowanej zmiany. Rozstrzygającym działaniem w takiej sytuacji jest zapewne wykonanie biopsji.

Rezonans magnetyczny prostaty

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie rezonansu magnetycznego prostaty. Takie badanie zaleca się wykonać z kontrastem. W ten sposób łatwiej odróżnić zmiany nowotworowe od typowych zmian zapalnych. Aby środek kontrastowy mógł być podany dożylnie, wymagane jest skierowania od lekarza. Dodatkowo, nie później niż 2 dni przed podaniem kontrastu należy sprawdzić poziom kreatyniny i dostarczyć wynik do placówki, w której będzie wykonany rezonans.

Wśród wskazań do wykonania rezonansu magnetycznego prostaty znajdują się m.in.:

• bardzo częste oddawanie moczu,
• niewielkie ilości wydalanego moczu,
• problemy z nietrzymaniem moczu,
• pojawienie się bólu podczas oddawania moczu,
• wysoki poziom PSA,
• niepokojące zmiany w wyniku USG,
• podejrzenie raka prostaty,
• podejrzenie nawrotu choroby.

Warto pamiętać, aby przed badaniem zastosować się do poniższych zaleceń:

• w dniu badania nie należy palić papierosów, żuć gumy ani pić kawy,
• przez 2 dni należy pozostać na lekkostrawnej diecie i powstrzymać się całkowicie od spożywania pokarmów wzdymających,
• pozostać na czczo 5 godzin przed badaniem,
• warto zażywać espumisan przez 2 dni przed wykonaniem badania.

Ponadto warto zauważyć, że w 2019 r. Europejskie Towarzystwo Urologiczne zmieniło wytyczne dotyczące sposobu przeprowadzenia biopsji prostaty. Rekomenduje się, aby każda biopsja gruczołu krokowego przeprowadzana była w oparciu o badanie mpMRI (na 3-Teslowym aparacie), które daje dokładny obraz ewentualnych nieprawidłowości.

Więcej informacji znajdziesz na: https://radiomedica.pl/mr-prostaty/