Dobry Lekarz

• Ból gardła
• Ból głowy
• Gorączka
• Krwawienie dziąseł
• Obrzęk powiek
• Powiększenie objętości brzucha
• Powiększenie śledziony
• Powiększenie wątroby
• Powiększenie węzłów chłonnych
• Trudności w połykaniu
• Utrata apetytu
• Wykwity
• Wysypka
• Złe samopoczucie
• Zły nastrój
• Zmęczenie
• Żółtaczka

Szukaj chorób wg objawów: Objawy choroby

Mononukleozę nazywa się czasem "chorobą pocałunków" - ze względu na jej bardzo łatwe przenoszenie za pomocą śliny.

Tę dosyć często występującą chorobę wywołuje wirus Epsteina-Barra (EBV). Zakażenie często jest bezobjawowe, ale wirus pozostaje w organizmie przez całe życie, "kontrolowany" przez nasz układ odpornościowy.

Właściwie w każdym wieku można nabawić się mononukleozy, najczęściej jednak występuje ona u ludzi w wieku 15-30 lat.

Wirus EBV, przyczyna mononukleozy, zakaża ślinianki, w których się później rozmnaża. Przenosi się także do jednego rodzaju białych ciałek krwi zwanych limfocytami B. Bezpośredni kontakt ze śliną, na przykład w czasie pocałunku czy przez używanie tych samych butelek z napojami, może doprowadzić do zakażenia i rozwoju choroby. Jednak w przeciwieństwie do niektórych chorób zakaźnych, chorego nie izoluje się. Ryzyko zakażenia współlokatorów jest niewielkie, chyba że wejdą w bezpośredni kontakt z tą "niebezpieczną" śliną.

Chory na mononukleozę może zarażać nią jeszcze przed rozwinięciem się objawów (przez parę dni), a także jakiś czas (trudno to sprecyzować) po ustąpieniu choroby. W ślinie znajduje się wirusa EBV nawet w 6 miesięcy po ustąpieniu symptomów. U niektórych pacjentów wydzielanie go ze śliną utrzymuje się nawet latami.

Po zarażeniu się musi minąć pewien okres (zwany okresem inkubacji), po którym rozwiną się objawy. Trwa on zwykle od 2 do 7 tygodni.

Objawy:

- ból głowy,
- ogólne złe samopoczucie,
- uczucie zmęczenia,
- obrzęk powiek
- utrata apetytu
- gorączka (zwykle wysoka (38-39 oC) i trwa ok. 5 dni, choć czasami przeciąga się do 3 tygodni.)
- ból gardła
- powiększenie węzłów chłonnych, szczególnie z boku szyi i na karku. (Powiększone, obrzęknięte węzły chłonne są wrażliwe na dotyk i twarde. Różnią się rozmiarami: od wielkości ziarna fasoli do małego jajka (w krańcowych przypadkach). Zajęte mogą być nie tylko węzły szyjne, ale również pachowe i pachwinowe).
- Znacznie poważniejszym objawem jest spotykane u 50% chorych powiększenie śledziony, gruczołu położonego w górnej części jamy brzusznej po lewej stronie. Należy wtedy zachować dużą ostrożność, aby nie doprowadzić do jej pęknięcia.
- W 20% przypadków powiększona jest również wątroba.
- Do rzadziej spotykanych objawów należą :
- trudności w przełykaniu,
- krwawienie z dziąseł,
- żółtaczka
- jedno- lub dwudniowa wysypka.

U dzieci mononukleoza kończy się zwykle lekkim pobolewaniem gardła, rzadziej zapaleniem migdałków, a najczęściej nie ma żadnych objawów.
Przebieg choroby jest poważniejszy u dorosłych w wieku powyżej 35 lat.

W diagnozie mononukleozy duże znaczenie ma fakt, że organizm odpowiada na obecność i aktywność wirusa w sposób, który możemy wykorzystać w badaniach laboratoryjnych. W morfologii krwi wzrasta poziom limfocytów, znanego już nam rodzaju białych ciałek krwi, pojawiają się również nietypowe limfocyty (mononukleary), które są szczególnie aktywne w walce z infekcją.

Jeśli jednak pacjent jest poważnie chory i lekarz podejrzewa u niego mononukleozę, to mimo ujemnego testu szkiełkowego można potwierdzić rozpoznanie przez wykonanie tzw. profilu serologicznego. Wykrywa się już wtedy przeciwciała skierowane przeciwko konkretnym cząsteczkom wirusa EBV (czyli jego antygenom), a nie przeciwciała heterofilne, które tylko sygnalizują infekcję. Jest to bardzo dokładne, choć drogie badanie. Przeciwciała w nim wykrywane mają działanie ochronne.

Nie ma swoistego leczenia. Antybiotyki nie skutkują, mają bowiem działanie przeciwbakteryjne, a bakterie nie wywołują mononukleozy.Chorobę można leczyć jedynie objawowo: leżenie w łóżku, leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, dieta bogata w witaminy. W przypadkach z nasiloną obturacją górnych dróg oddechowych, małopłytkowość, powikłań neurologicznych stosuje się kortykosteroidy. Nie ma szczepionki przeciwko tej chorobie.Choroba pozostawia trwałą odporność.

Należy pamiętać, aby dzieciom nie podawać kwasu salicylowego, ponieważ w wirusowych chorobach gorączkowych może to wywołać powstanie groźnego w skutkach zespołu Reya z uszkodzeniem wątroby.

Chociaż wirus EBV zostaje praktycznie do końca życia, to choroba rzadko nawraca. Jeśli tak się dzieje, mamy do czynienia ze znacznym upośledzeniem odporności lub pojawieniem się innej choroby wirusowej, której przebieg przypomina mononukleozę.

Powikłania występują bardzo rzadko, ale mogą być dramatyczne. Powszechnie występuje bezobjawowe zapalenie wątroby. Mogą wystąpić zmiany hematologiczne, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie nerek, śródmiąższowe zapalenie płuc. W przebiegu mononukleozy opisano zespół ?Alicji w krainie czarów", charakteryzujący się metamorfopsją (wrażenie zmian wielkości, kształtów i położenia przedmiotów w przestrzeni).

Szukaj lekarza od tej choroby: Endokrynolog