Dobry Lekarz

Insulinooporność jest stosunkowo nową jednostką chorobową i nadal niektórzy lekarze wykluczają jej istnienie. Jednak jest ona prawdziwa i coraz więcej osób na nią zapada. Insulinooporność to obniżona wrażliwość naszego organizmu na insulinę, a właściwie na jej działanie. Gdy organizm nieprawidłowo odpowiada na poziom insuliny, to rozpoczyna się produkcja większej jej ilości. Konsekwencją takiego stanu mogą być poważne choroby.

U osób cierpiących na insulinooporność zmniejsza się wrażliwość tkanki tłuszczowej, mięśni, wątroby, jak również wielu innych tkanek organizmu na insulinę, której poziom we krwi jest prawidłowy lub nawet podwyższony. Jeśli reakcja organizmu na poziom insuliny jest zła, to produkuje on jej jeszcze więcej, a w konsekwencji rozwijają się groźne choroby, w tym np. cukrzyca.

Insulinooporność jest częścią zespołu metabolicznego, a także jednym z podstawowych powodów rozwoju cukrzycy ciążowej, cukrzycy typu 2. Bardzo często występuje również w przebiegu cukrzycy typu 1.

Niebezpieczne następstwa insulinooporności:
- cukrzyca typu 2,
- zespól metaboliczny,
- niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
- choroby układu sercowo-naczyniowego, w tym przede wszystkim miażdżyca,
- zespół policystycznych jajników,
- obturacyjny bezdech senny.

Dodatkową niedogodnością dla chorych jest fakt, że przy insulinooporności występuje dość powszechnie hiperinsulinemia, czyli nadmiernie duży wyrzut insuliny, do którego dochodzi najczęściej po posiłku. Dzięki niej poziom glukozy pozostaje utrzymany na właściwym poziomie, jednak jest to jedynie rozwiązanie krótkotrwałe. Jeśli bowiem często dochodzi do takich nadmiernych wyrzutów insuliny, to pogłębia się problem insulinooporności.

Skąd się bierze insulinooporność, czyli co nieco o przyczynach

Poziom wrażliwości naszych komórek na insulinę jest warunkowany genetycznie. W związku z tym nie mamy na niego najmniejszego wpływu.

Mimo wszystko jednak insulinooporność może być spowodowana przez zupełnie inne czynniki, powiązane z występowaniem otyłości, jej stopniem i rodzajem, jak również poziomem aktywności fizycznej. W przypadku osób otyłych występuje większa odporność na działanie insuliny. Wynika to z tego, że w tkance tłuszczowej powstają substancje hormonalne, których działanie jest całkowicie przeciwstawne do insuliny lub też powodują zahamowanie jej działania.

Oprócz tego insulinooporność może być spowodowana przez bezpośrednie wydzielanie do krwi wolnych kwasów tłuszczowych. Gdy jest ich za dużo organizm wykorzystuje je jako źródło energii zamiast glukozy. Wówczas dochodzi do spalania glukozy w tkankach, przez co wzrasta jej poziom we krwi. Wówczas organizmowi zależy na utrzymaniu prawidłowego stężania glukozy, więc wytwarza więcej insuliny.

Jak objawia się insulinooporność?

Wiele osób zupełnie nie zdaje sobie sprawy z tego, że cierpi na insulinooporność. Choroba może przebiegać bowiem całkowicie bezobjawowo. U innych pacjentów pojawiają się stosunkowo wyraźne symptomy, takie jak: podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi, zaburzenia w gospodarce węglowodanowej, przekroczenie normy stężenia trójglicerydów we krwi, otyłość typu androidalnego, zwiększenie stężeni kwasu moczowego we krwi, czy nadciśnienie tętnicze.

Jak diagnozowana jest insulinooporność?

Insulinooporność rozpoznaje się na podstawie wyników badań laboratoryjnych. Konieczne jest przeprowadzenie testu tolerancji glukozy, czyli tzw, krzywej cukrowej oraz insulinowej. Badanie wykonuje się z krwi – oznacza się w nim stężenie glukozy i insuliny na czczo. W kolejnym kroku konieczne jest sprawdzenie poziomu po upływie godziny i dwóch, po tym jak pacjent wypije glukozę, co oznacza obciążenie organizmu glukozą.

Innym sposobem na zdiagnozowanie insulinooporności jest klamra metaboliczna. Jest to kosztowne badanie, które wykonuje się stosunkowo rzadko. Wyróżnia się jednak wysoką skutecznością w określaniu prawdziwego stopnia insulinooporności. Polega ono na podawaniu pacjentowi jednocześnie insuliny oraz glukozy w kroplówkach. Ilość insuliny jest stale taka sama, natomiast glukoza jest właściwie zmieniana.

Przebieg leczenia insulinooporności

Za jeden z ważniejszych elementów prowadzonego leczenia uznaje się zmniejszenie poziomu otyłości u pacjenta, jak również wyrównanie poziomu jego BMI. Niezbędne jest stosowanie właściwie dobranej i zbilansowanej diety. Osobom z insulinooornością polecane jest najczęściej spożywanie czterech posiłków dziennie. Jednak powinniśmy nauczyć się jakie produkty są dozwolone, a jakie zakazane. Koniecznie należy zwracać uwagę na indeks glikemiczny poszczególnych pokarmów. Wpłynie to pozytywnie nie tylko na nasze zdrowie ale również samopoczucie.

W niektórych przypadkach insulinooporność spowodowana jest przez przyjmowanie niektórych leków. W takiej sytuacji niezbędne może się okazać ich zmienienie na inne. Nie powinniśmy jednak próbować tego na własną rękę, tylko zawsze w porozumieniu z lekarzem.

W sytuacji, gdy nadmierna wrażliwość na insulinę wywołana jest przez hormony o przeciwnym do niej działaniu, konieczne będzie podjęcie odpowiedniego leczenia, które doprowadzi do zmniejszenia ich poziomu. Insulinooporność może być indukowana przez niedoczynność tarczycy i niektóre inne schorzenia, dlatego pacjent powinien przejść komplet badań i pozostawać pod stałą opieką specjalisty.

W leczeniu insulinooporności stosuje się leki często takie same jak przy cukrzycy. Świetnie swoje zadanie spełnia m.in. metformina dostępna pod różnymi nazwami handlowymi. Leki zawsze należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Dawkowanie zależne będzie od wyników badań i innych przyjmowanych leków. Leki i odpowiednie żywienie to najczęściej podstawa do zapanowania nad problemem jaki pojawia się dla chorych w przebiegu insulinooporności. Może dzięki niemu zniknąć ciągłe zmęczenie, czy problemy z koncentracją. Przy zastosowaniu leczenia często również pozbycie się zbędnych kilogramów staje się zdecydowanie łatwiejsze. Z pewnością więc warto nie zaniedbywać leczenia tej choroby.