Dobry Lekarz

Choroba pneumokokowa jest poważnym schorzeniem wieku dziecięcego, które może powodować zapalenie płuc i inne powikłania. Jest wywoływana przez bakterie pneumokoków i można jej zapobiegać za pomocą szczepionek. Objawy choroby pneumokokowej obejmują gorączkę, kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej i ból głowy. Leczenie tego stanu zależy od nasilenia objawów, ale może obejmować antybiotyki lub hospitalizację.

1. Pneumokoki - jak dochodzi do zakażenia?

Choroba pneumokokowa to infekcja wywołana przez bakterie Streptococcus pneumoniae. Zwykle infekują one płuca i drogi oddechowe, ale mogą również rozprzestrzeniać się na inne części ciała. Zakażenie jest przenoszone przez kropelki z kaszlu lub kichania (może przenosić się z odległości nawet 1 metra) bądź też przez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami, takimi jak klamki drzwi i wózki sklepowe. Może być również przekazywana z matki na dziecko podczas porodu.

Warto wiedzieć, że jest wiele dróg transmisji tych bakterii. Dziecko może więc zarazić się poprzez bezpośredni kontakt z innym chorym lub nosicielem. Dla najmłodszych dużym zagrożeniem mogą być również pneumokoki znajdujące się na podłodze, na zabawkach oraz blatach.

Zakażenia dość łatwo przenoszą się z nosiciela na nosiciela, więc dzieci dość powszechnie zarażają się w żłobkach, przedszkolach oraz szkołach. Zdecydowany wzrost tego rodzaju zakażeń notuje się w okresie jesienno-zimowym. Jest to jednocześnie czas, w którym notuje się zdecydowanie najwięcej infekcji wirusowych, które mogą prowadzić do wtórnych zakażeń bakteryjnych. Oczywiście jedną z przyczyn jest również wyraźny spadek odporności w populacji w tym okresie.

2. Jak objawia się zakażenie pneumokokami?

Infekcja pneumokokowa wywołana jest przez bakterie. Objawy podmiotowe i przedmiotowe mogą obejmować kaszel z gęstym, żółtym lub zielonym śluzem, duszność, świszczący oddech, ból w klatce piersiowej, gorączkę, ból głowy i ból ucha.

Choroba pneumokokowa to poważna choroba wieku dziecięcego, która może prowadzić do śmierci. Bakterie te mogą powodować zapalenie płuc i inne poważne choroby. Zapalenie płuc jest spowodowane stanem zapalnym w płucach wywołanym infekcją lub pęknięciem pęcherzyków płucnych. Objawy pneumokokowego zapalenia płuc obejmują gorączkę, dreszcze, kaszel z zieloną lub żółtą plwociną, trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej i splątanie.

Warto jednak zwrócić uwagę, że pneumokoki mogą spowodować różne rodzaje zakażeń, co również istotnie wpływa na to, jakie objawy się wówczas pojawią. Przykładowo o poważnym zakażeniu pneumokokami może świadczyć częste i nawracające zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, zapalenie płuc lub oskrzeli. W większości infekcji spowodowanych przez te bakterie pojawia się wysoka gorączka, niepokój, ospałość i brak apetytu. Jednak pneumokoki potrafią pzełamywać naturalne mechanizmy obronne naszego organizmu, co może prowadzić do rozwoju inwazyjnej choroby pneumokokowej, która dotyczy zwykle następujących obszarów i wywołuje już charakterystyczne objawy:

• pneumokokowe zapalenie płuc - bakteria jest wykrywana we krwi, pojawiają się takie objawy jak: gorączka powyżej 38 stopni, ogólne osłabienie, szmery w płucach, ból w klatce piersiowej, potliwość, dreszcze, duszność, kaszel,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - gorączka szybko rośnie do 40 stopni, ból głowy, wymioty, szereg objawów neurologicznych, takich jak sztywność karku, pobudzenie, zaburzenia świadomości,
• zakażenie krwi- sepsa, posocznica - w wielu sytuacjach jest następstwem ciężkiego zapalenia płuc, występuje gorączka, osłabienie, bóle mięśniowe, przyspieszone bicie serca, może pojawiać się również charakterystyczna wysypka. Śmiertelność w przypadku sepsy pneumokokowej wynosi nawet 25%,
• zapalenie otrzewnej - silne dolegliwości bólowe brzucha, zatrzymanie stolca i gazów, gorączka, nudności, wymioty, zawroty głowy, , w miarę rozwoju dolegliwości pojawia się spadek ciśnienia i podwyższenie tętna,
• zapalenie wsierdzia - szmery w sercu i przyspieszenie akcji serca, dreszcze, osłabienie, gorączka, bóle stawów, nadmierna potliwość,
• zapalenie stawów,
• zapalenie kości i szpiku kostnego.

Wyróżniamy również bardziej zlokalizowane zakażenie pneumokokowe:

• zapalenie zatok -jeśli podjęte leczenie będzie niewłaściwe to można doprowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsy,
• zapalenie ucha środkowego - do jego rozwoju dochodzi najczęściej po przeziębieniu i konieczne jest jak najszybsze włączenie antybiotykoterapii,
• zapalenie płuc - nawet w 50% zakażeń pozaszpitalnych przyczyną są właśnie penumokoki. Czujność powinny wywołać takie objawy, jak trudności w oddychaniu i ból w klatce piersiowej, wówczas konsultacja z lekarzem powinna być jak najszybsza.
• zapalenie spojówek.

1. Jak leczy się zapalenia pneumokokowe?

Zapalenie pneumokokowe to rodzaj infekcji bakteryjnej, która może dotyczyć płuc lub innych części naszych organizmów. Najczęstszym sposobem leczenia łagodnego zapalenia pneumokokowego jest antybiotykoterapia. Niektóre osoby z przewlekłymi lub ciężkimi objawami mogą wymagać hospitalizacji i zastosowania tlenoterapii lub innych metod leczenia.

Najkorzystniej dla pacjenta będzie, jeśli lekarz przeprowadzi badanie, które określi rodzaj bakterii w organizmie i wskaże najlepszy antybiotyk. Jednak na wynik czeka się zwykle 3 doby. W związku z tym najczęściej wprowadza się od razu taki, który najczęściej znajduje zastosowanie w przypadku danego rodzaju zakażenia, aby nie doszło do pogorszenia stanu pacjenta. Gdy przyjdą wyniki można kontynuować leczenie, jeśli będzie wykazane, że jest ono skuteczne, albo zmienić farmaceutyk na bardziej celowany.

Zdarza się również odporność bakterii na antybiotyki, co zwykle związane jest z ich nadużywaniem w różnego rodzaju infekcjach, przez co bakterie się rozwijają i stają się na nie odporne. Oczywiście znaczenie ma również leczenie objawowe, czyli leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Najlepszą formą profilaktyki pneumokoków jest szczepienie. Chodzi szczególnie o te bakterie, które są lekooporne. Są one skuteczne w przypadku małych dzieci a także osób starszych.