Dobry Lekarz

Przełom tarczycowy uznawany jest za najgroźniejsze z powikłań w przypadku nadczynności tarczycy. Dodatkowym niebezpieczeństwem jest tu fakt, że często rozwija się on niezwykle szybko, nawet w ciągu zaledwie kilku godzin i wywołuje stan zagrażający życiu osoby chorej. Przełom tarczycowy spowodowany jest najczęściej nieleczeniem nadczynności tarczycy lub terapią nieprawidłową w przypadku tego schorzenia. Jeśli chorujemy na nadczynność tarczycy, powinniśmy wiedzieć, o istnieniu takiej jednostki chorobowej. Zachęcamy do lektury, poznania objawów przełomu tarczycowego i sposobów jego leczenia.

Przełom tarczycowy, w skrócie TS czyli thyroid storm. Jest to stan, który może w sposób bezpośredni zagrozić życiu osoby chorej. Wynika od z nadmiaru hormonów produkowanych przez tarczycę, a jednocześnie dochodzi do niewydolności licznych narządów. Najczęściej do przełomu dochodzi u chorych, którzy nie leczą nadczynności tarczycy lub występująca u nich choroba Gravesa-Basedowa nie jest odpowiednio leczona.

Przyczyny występowania przełomu tarczycowego

Zdecydowana większość przypadków przełomu tarczycowego występuje u osób, u których choroba Graves-Basedowa jest nie leczona lub nieodpowiednio prowadzona. W sporadycznych przypadkach jednostkę tę stwierdza się u chorych na nadczynność wywołaną przez inne przyczyny jak wole guzkowe, zaśniad, groniasty, zapalenie tarczycy, guz przysadki wydzielający TSH czy rak tarczycy.

Jeśli chorzy z nadczynnością nie przyjmują leków przeciwtarczycowych regularnie lub całkowicie unikają leczenia to może dojść do przełomu. Zwykle niezbędny jest tzw. dodatkowy czynnik sprawczy, którym może być operacja tarczycy bądź inny zabieg chirurgiczny, infekcja, narażenie na nadmiar jodu w postaci środków kontrastujących, ciąża oraz poród, uraz, lub silny stres emocjonalny. Odnotowane zostały również przypadki wystąpienia przełomu tarczycowego na skutek przyjmowania leków, które mogą wywoływać objawy niepożądane takie jak nadczynność tarczycy.

Jakie są objawy przełomu tarczycowego?

Najbardziej wyróżniającym objawem przełomu tarczycowego jest znaczący wzrost ciepłoty ciała, pojawienie się gorączki. Oprócz tego pojawiają się zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego czy nerwowego. Symptomy rozwijają się szybko, nagle przez zaledwie kilka godzin, a u niektórych osób stopniowo przez kilka kolejnych dni. Najczęściej stężenie hormonów tarczycy we krwi chorych jest bardzo wysokie, jednak nie są one inne niż w przypadku niepowikłanej nadczynności.

Pośród objawów przełomu tarczycowego wyróżniamy:
- gwałtowny wzrost temperatury ciała,
- bardzo szybki spadek masy ciała,
- pojawienie się zlewnych potów,
- występowanie chwiejności emocjonalnej,
- pobudzenie,
- majaczenie,
- bezsenność,
- lęk,
- niepokój,
- żółtaczka,
- drżenie,
- wymioty oraz biegunki prowadzące do odwodnienia organizmu,
- wygórowanie odruchów i przejściowe objawy piramidowe,
- zaczerwienienie skóry,
- tachykardia – przyspieszona praca serca,
- zaburzenia orientacji,
- zaburzenia świadomości,
- osłabienie siły mięśniowej,
- hipotensja,
- śpiączka.

Jak wygląda leczenie przełomu tarczycowego?

Należy pamiętać, że przełom tarczycowy to stan bardzo poważny, który stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia chorego. W związku z tym faktem, koniecznością jest wdrożenie natychmiastowego i intensywnego leczenia, które najczęściej musi dotyczyć wielu narządów jednocześnie. Specjaliści zaznaczają, że prowadzone, w takich przypadkach postępowanie ma na celu opanowanie lub zahamowanie nadczynności tarczycy, oraz schorzeń występujących jednocześnie, wyrównanie zaburzeń metabolicznych oraz zapobieganie niewydolności poszczególnych narządów. Pacjent musi być pilnie hospitalizowany. Wdrożenie odpowiedniej terapii odpowiednio szybko może stanowić czynnik, który uratuje życie.

W leczeniu niezwykle istotne jest przede wszystkim uzupełnianie płynów i elektrolitów, zbijanie występującej wysokiej gorączki oraz zahamowanie wydzielania hormonów tarczycy poprzez podawanie leków przeciwtarczycowych. Bardzo ważne jest również możliwie jak najszybsze określenie czynnika, który doprowadził do powstania przełomu i wdrożenie jego leczenia.

Gdy dochodzi u chorego do przełomu tarczycowego jest on od razu umieszczany na oddziale intensywnej opieki medycznej. Jeśli stosowane w pierwszej kolejności metody leczenia opierające się o leki przeciwtarczycowe nie przynoszą rezultatów i poprawy stanu chorego, to koniecznością jest zastosowanie dializy lub plazmaferezy, które pomogą w usunięciu nadmiaru hormonów z organizmu.

W sytuacji, gdy przy przełomie tarczycowym nie zostanie podjęte leczenie może dojść do śmierci pacjenta, która powodowana jest najczęściej przez zaburzenia rytmu serca lub niewydolność krążenia. Zbyt późna lub nieprawidłowa reakcja może skutkować niewydolnością wielonarządową lub śpiączką. Jeśli u osoby z nadczynnością tarczycy pojawia się wysoka gorączka i inne wymienione powyżej objawy to natychmiast powinna zostać wezwana do niej karetka, która przewiezie ją na OIOM, gdzie uzyska odpowiednią pomoc ratującą życie.

Przełom tarczycowy jest przykładem groźnego powikłania nadczynności tarczycy, szczególnie tej nieleczonej, jak i leczonej niewłaściwie. Znajomość tej przypadłości powinna nam uświadomić, jak ważne jest regularne kontrolowanie hormonów tego gruczołu i stosowanie się do zaleceń specjalisty endokrynologa. Niebezpieczne konsekwencje mogą doprowadzić nas bowiem do stanu krytycznego lub nawet do śmierci.

Gdy przyjedzie karetka to jeśli posiadamy najlepiej przekazać sanitariuszom ostatnie wyniki badań, szczególnie tarczycowych i zaznaczyć jakie leki przyjmujemy na stałe, wymienić na co chorujemy. Takie informacje powinny znaleźć się w wywiadzie udzielone przez chorego lub kogoś z bliskich – może to pomóc w ratowaniu życia i znacząco przyspieszyć postawienie właściwej diagnozy. Pamiętajmy, że stan przez gorączkę, wymioty i biegunki może się szybko pogarszać, a wówczas podanie rzetelnych informacji stanie się utrudnione.