Dobry Lekarz

Zakażenia powodowane przez rotawirusy są bardzo powszechne i pojawiają się nawet u 95% dzieci przed ukończeniem 5 roku życia. Specjaliści zaznaczają, że mogą one być bardzo niebezpieczne, szczególnie właśnie u najmłodszych. Im dziecko jest młodsze tym łatwiej i szybciej dochodzi do odwodnienia. Działań profilaktycznych, które możemy stosować jest wiele. Wymienia się pośród nich częste mycie rąk, karmienie piersią czy nawet szczepienia. Nie zawsze jednak udaje się uniknąć zachorowania. Powinniśmy więc pamiętać, że u najmłodszych dzieci najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem, w takiej sytuacji jest pobyt w szpitalu.

Czemu przy rotawirusie pojawia się odwodnienie?

Małe dziecko przechodzi takie infekcje bardzo intensywnie, pojawiają się zarówno wymioty, jak i wodnista biegunka, której nie są w stanie zatrzymać nawet pieluszki. Niestety przy gorączce i złym samopoczuciu malucha trudno nakłonić do picia, a często i woda jest zwracana. Poza tym u dziecka do roku wystarczy, że kilka razy zwymiotuje, a już się odwodni. Dlatego jeśli pojawiają się takie objawy u malucha, od razu jedziemy do szpitala. Odwodnienie może bowiem stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia. Starsze dzieci zwykle nie wymagają hospitalizacji, gdyż świetnie radzą sobie z koniecznością picia i stopniowego jedzenia odpowiednich posiłków.

Statystyki hospitalizacji

Co roku w szpitalach w Polsce przebywa 20-30 tysięcy dzieci w wyniku zakażenia rotawirusowego. W związku z tym jest to zdecydowanie najpowszechniejsza przyczyna pobytu maluchów w szpitalu.

Zaraźliwe wirusy

Rotawirusy wyróżniają się tym, że są mocno zaraźliwe. Do ich przenoszenia się dochodzi najczęściej drogą pokarmową lub kropelkową. Mogą jednak dostać się do organizmu poprzez zakażone przedmioty, wodę, jedzenie oraz bezpośredni kontakt z osobą chorą. Na dłoniach człowieka mogą żyć nawet przez 4 godziny, zaś na przedmiotach, które zostaną zainfekowane do 10 dni. Po przedostaniu się ich do organizmu dochodzi do uszkodzenia nabłonka kosmków jelitowych, przez co dochodzi do wystąpienia stanu zapalnego żołądka oraz jelit.

Jak przebiega zakażenie?

W przypadku rotawirusów możemy spodziewać się bardzo różnych scenariuszy. Przebieg choroby może być bowiem całkowicie bezobjawowy – występuje u 20-40% dzieci, poprzez umiarkowany, do bardzo ciężkiego. Pośród podstawowych objawów choroby wyróżniamy:
wymioty – trwają zwykle około 2 dni, bywają gwałtowne,
wodnista biegunka – trwa od 4 do 8 dni,
wysoka gorączka sięgająca nawet 40 stopni.

Lekarze zaznaczają, że wiele dzieci może być leczonych w domu. Konieczna jest jedynie konsultacja z pediatrą. Pobyt w szpitalu niezbędny jest zwykle w przypadku najmłodszych dzieci, u których przebieg jest ciężki. Rotawirus nie jest więc zawsze związany z hospitalizacją, dla potwierdzenia statystyki podają, że rocznie odbywa się nawet 170 tys. wizyt ambulatoryjnych związanych z zakażeniem rotawirusem. Z tego 20-30 tysięcy dzieci trafia do szpitala.

Jak zajmować się dzieckiem w domu w czasie rotawirusa?

Przede wszystkim musimy kontrolować temperaturę i w razie konieczności ją zbijać. Zaleca się podawanie leków przeciwgorączkowych od temperatury 38-38,5 stopnia w 8-godzinnych odstępach, lub co 4 godziny raz paracetamol, raz ibuprofen. Konieczne jest również nawadnianie dziecka- poimy wodą, nieco starsze dzieci wypiją napoje z apteki z elektrolitami, często podaje się również probiotyki oraz smectę.

Mimo wszystko najważniejsze jest obserwowanie dziecka, gdyż zakażenie może mieć gwałtowny przebieg. Konieczne może okazać się szybkie udanie się do lekarza, jeśli pojawią się oznaki odwodnienia organizmu. U niemowląt może to być zapadnięte ciemiączko, dziecko może również płakać bez łez lub długo nie oddawać moczu. Jeśli dziecko wymaga podania kroplówki czyli nawodnienia dożylnego to musi zostać w szpitalu. Wówczas otrzymuje również elektrolity i glukozę. Hospitalizacja dziecka w takim wypadku zajmuje zwykle 2-3 dni.

Większe zagrożenie

Jeśli dziecko choruje przewlekle – choroby serca, nerek czy wątroby to jest silniej zagrożone wystąpieniem ciężkiego przebiegu zakażenia rotawirusowego. Są to sytuacje, gdy nadmierna utrata płynów oraz elektrolitów może prowadzić do wystąpienia zagrożenia dla życia. Dotyczy to również dzieci z upośledzoną odpornością organizmu, np. w przebiegu chorób krwi.

Niebezpieczne powikłania

Wszystkie maluchy przechodzące zakażenia rotawirusowe narażone są na powikłania z nimi związane. Wiąże się to z tym, że rotawirusy oraz ich toksyny przemieszczają się poza obszar jelit. Sytuacja taka ma miejsce u 30-35% hospitalizowanych dzieci. Najpowszechniejsze są zaburzenia trawienia oraz wchłaniania. W związku z tym u niektórych maluchów po zakończeniu leczenia konieczna jest zmiana diety. Rzadziej pojawiają się infekcje górnych dróg oddechowych, np. zapalenie płuc lub oskrzeli. W sporadycznych przypadkach dochodzi również do cięższych powikłań neurologicznych, jak np. zapalenie mózgu.

Profilaktyka

Dziecko może zarazić się rotawirusem będąc w szpitalu z zupełnie innego powodu, od dzieci znajdujących się na oddziale. W związku z tym specjaliści zwracają na ogromne znaczenie działań profilaktycznych. Mogą one uchronić dziecko bowiem nie tylko przed samym zachorowaniem, ale i przed groźnymi konsekwencjami choroby. Liczy się regularne mycie rąk, karmienie piersią, unikanie zatłoczonych miejsc, jak również przeprowadzanie szczepień ochronnych. W przypadku tych ostatnich powinniśmy mieć na uwadze, że ich podstawowym zadaniem jest ochrona przed najcięższą postacią choroby, która wiąże się z koniecznością hospitalizacji. Jednocześnie nie chroni ono przed wszystkimi szczepami choroby, a jedynie przed tymi najgroźniejszymi.

Szczepienie przeciwko rotawirusom może być podane jedynie pomiędzy 2 a 6 miesiącem życia dziecka. Kalendarz szczepień uwzględnia to szczepienie, jako zalecane, jednak dobrowolne, chęć jego przeprowadzenia należy zgłosić pediatrze i opłacić je z własnej kieszeni. Z pewnością dużą ulgą będzie ochrona przed ewentualnymi powikłaniami.