Dobry Lekarz

Trudności w swobodnym oddychaniu, duszność, zadyszka, kaszel to podstawowe objawy, jakie mogą pojawiać się w przypadku rozedmy płuc. Jest to schorzenie, które zdecydowanie najczęściej pojawia się u palaczy oraz osób, które są narażone na oddziaływanie szkodliwych pyłów i chemikaliów. Z pewnością jest to choroba niebezpieczna. Co jednak o niej wiemy? W jaki sposób się ją diagnozuje i jak leczy? Czy całkowite pozbycie się jej jest możliwe?

Czym dokładnie jest rozedma płuc?

W przypadku wystąpienia rozedmy płuc mówimy o stanie, w którym u pacjenta doszło do nieodwracalnego zniszczenia części płuc, która odpowiada za wymianę gazową, a więc woreczków pęcherzykowych i oskrzelików oddechowych. Rozedma rozwija się na skutek nieprawidłowego zwiększania się objętości pęcherzyków płucnych, podczas gdy w tym samym czasie dochodzi do zmniejszania się ich liczebności. Nadmierne powiększanie się pęcherzyków sprawia, że spada poziom ich elastyczności, a w konsekwencji istnieje wysokie zagrożenie pęknięciem.

U osób chorych na rozedmę pojawia się znaczące obciążenie dla prawidłowego funkcjonowania płuc oraz serca. Konsekwencją może być wystąpienie poważnych problemów oddechowych, które z kolei mogą prowadzić do pojawienia się nadciśnienia płucnego oraz niewydolności prawej komory serca.

Skąd się bierze rozedma płuc – jakie są jej przyczyny?

 

Pośród głównych przyczyn występowania rozedmy płuc wymienia się: palenie papierosów, narażenie na szkodliwe gazy, pyły oraz zanieczyszczenia chemiczne. Wyróżniamy jednak dodatkowe czynniki ryzyka związane z możliwością rozwinięcia się tej jednostki chorobowej, są to:

·         infekcje płuc,

·         bierne palenie,

·         alergie,

·         zwiększony, cykliczny wysiłek oddechowy,

·         niska masa urodzeniowa,

·         choroba genetyczna związana z niedoborem alfa 1-antytrypsyny.

Jak objawia się rozedma płuc?

W przebiegu rozedmy płuc dochodzi do zmniejszenia wymiany gazowej, co wywołane jest zmniejszeniem powierzchni pęcherzyków płucnych oraz naczyń włosowatych. Konsekwencją jest pojawianie się u pacjentów określonych, charakterystycznych objawów:

·         duszność,

·         kaszel,

·         spadek wagi,

·         zadyszka – na początku pojawia się jedynie po wysiłku fizycznym, z czasem również w czasie spoczynku,

·         świszczący oddech,

·         osłabienie mięśni.

Choroba się rozwija, a objawy stają się coraz bardziej dokuczliwe, widoczne jest ich postępujące nasilanie się. Gdy mamy do czynienia z zaawansowaną formą rozedmy płuc, u chorych pojawia się potrzeba pozbycia się nadmiaru powietrza znajdujące się w płucach, przez co układają usta jak do gwizdania.

Rozedma i diagnostyka – jak rozpoznaję się tę chorobę?

W celu rozpoznania rozedmy płuc niezbędne jest przeprowadzenie szeregu badań. Najbardziej pomocne są testy czynnościowe płuc, takie jak spirometria i gazometria. Duże znaczenie będzie miało przeprowadzenie tomografii komputerowej klatki piersiowej. Powinna być ona wykonana w dużej rozdzielczości. Dzięki temu możliwe jest określenie nie tylko istnienia samej rozedmy, czyli jej rozpoznanie, ale również oznaczenie stopnia jej zaawansowania.

Jak wygląda leczenie rozedmy płuc i czy jest to choroba uleczalna?

Jeśli u pacjenta stwierdzono istnienie rozedmy płuc, to zmiany, które już dokonały się w organizmie są, jak pisaliśmy na początku nieodwracalne. Jednak chorych nie zostawia się bez leczenia. Kluczowe znaczenie ma określenie przyczyny i likwidowanie czynników, które powodują, że choroba się pojawia.

Powinniśmy więc zdawać sobie sprawę z faktu, iż jest to choroba nieuleczalna i jeśli doszło do jej wystąpienia to już z nami pozostanie. Jednak można znacząco minimalizować jej objawy, a także zapobiegać lub ograniczać powikłania. Kluczem będzie tu nauka właściwego oddychania, prawidłowe nawyki, jak również kontynuowanie i regularne prowadzenie rehabilitacji płuc.

W ramach leczenia farmakologicznego, lekarze ordynują zwykle leki, które powodują rozszerzanie się oskrzeli oraz mają działanie przeciwzapalne. Bardzo często w terapii korzysta się również z wziewnych kortykosteroidów oraz antybiotyków. Jednak prowadzone leczenie ma na celu poprawę komfortu życia pacjenta i uniknięcie poważniejszych zmian.

Jeśli pacjent jest w złym stanie ogólnym i ma trudności w oddychaniu, to konieczna może być hospitalizacja i podawanie tlenu. Niekiedy stosuje się również leki na bazie kortyzolu, a jeśli dochodzi do powikłań po jakiejś chorobie, np. zapaleniu płuc, podaje inne leki, takie jak nasercowe czy sulfonamidy. Celem jest poprawienie wydolności oddechowej pacjenta i zapobieganie pogarszaniu się występujących objawów.

Czy rozedma płuc jest chorobą klasyfikowaną jako śmiertelna?

Sama w sobie rozedma płuc nie jest śmiertelna. Podobnie jeśli pacjent poddaje się właściwemu leczeniu i stosuje do zaleceń lekarza, to często może żyć długie lata i umrzeć z zupełnie innej przyczyny. Jednak na zaznaczenie zasługuje fakt, że może ona prowadzić do niewydolności oddechowej oraz krążeniowej, a one z kolei do śmierci. W takich sytuacjach z pewnością w konsekwencji rozedmy nasze życie będzie zagrożone.

Rozedma płuc a profilaktyka

Nie wszystkiego da się uniknąć, szczególnie jeśli na działanie szkodliwych substancji jesteśmy narażeni w miejscu pracy. Stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej to jedno, jednak nie zawsze osiąga się oczekiwane rezultaty. Jednak za jedną z podstawowych przyczyn rozedmy uznaje się uzależnienie od tytoniu. W związku z tym, nasze działania profilaktyczne powinny polegać na nie paleniu papierosów, zaprzestaniu, a także unikaniu biernego palenia, które jest również bardzo szkodliwe.

Dodatkowe zalecenia dla pacjentów z rozedma płuc

Jeśli cierpimy na rozedmę płuc, to zaleca się wykonywanie regularnych, corocznych szczepień na grypę, samo zachorowanie może być bowiem groźne, a jeśli dojdzie do wystąpienia powikłań po grypie, to mogą one mieć ciężkie skutki. Ponadto każda infekcja w obrębie dróg oddechowych powinna być jak najszybciej leczona, najlepiej jeśli pacjent jest pod stałą opieką lekarza.